patron
Julian Tuwim pseudonim literacki Jan Wim urodzony 13 września 1894 w Łodzi, zmarł 27 grudnia 1953 w Zakopanem – polski poeta pochodzenia żydowskiego, jeden z najpopularniejszych poetów dwudziestolecia międzywojennego. Brat polskiej literatki i tłumaczki Ireny Tuwim.
W roku 1914 ukończył gimnazjum łódzkie, w latach 1916-1918 studiował prawo i filozofię na Uniwersytecie Warszawskim. Współpracował z pismem „Pola esperantisimo”, gdzie umieszczał przekłady na esperanto wierszy polskich.
Jako poeta debiutował w 1913 roku w „Kurierze Warszawskim” wierszem „Prośba”. Współpracował z łódzkimi kabaretami Bi-Ba-Bo i Nowości oraz z teatrzykiem Urania. W 1916-1919 współpracował z warszawskim pismem studenckim „Pro arte et studio”. W 1918 był współzałożycielem kabaretu literackiego Pikador, a następnie współtwórcą i czołowym przedstawicielem grupy poetyckiej Skamander, stałym współpracownikiem miesięcznika „Skamander” (1920-1928, 1935-1939) i od 1924 tygodnika „Wiadomości Literackie”. Prowadził ożywioną działalność jako autor tekstów i piosenek kabaretowych dla kabaretów Miraż, Czarny Kot, Argus, Sfinks, Qui Pro Quo, Banda, Cyganeria, Stara Banda, Cyrulik Warszawski. W latach 1925-1926 wydawał z M. Grydzewskim i A. Bormanem magazyn ilustrowany „To-To”. Od 1927 współpracował z Polskim Radiem.
W czasie II wojny światowej przebywał na emigracji – w Rumunii, Francji, Portugalii i Brazylii, skąd w 1942 przybył do Nowego Jorku. W czerwcu 1946 wrócił do kraju i zamieszkał w Warszawie. Prowadził prace literackie, przekładowe i edytorskie. Publikował w „Kuźnicy”, „Odrodzeniu”, „Przekroju”, „Szpilkach”. W latach 1948-1949 był dyrektorem artystycznym, w 1951 kierownikiem literackim Teatru Nowego. W latach 1949-1953 współpracował z miesięcznikiem „Problemy”, od 1950 z „Nową Kulturą”.
NAGRODY:
1935 – Wyróżniony Złotym Wawrzynem PAL za wybitną twórczość 1928 i 1949 – Nagroda literacką miasta Łodzi
1935 – nagroda polskiego PEN Clubu za przekłady z Puszkina
1951 – nagroda państwowa
– doktorat honoris causa Uniwersytetu Łódzkiego
TWÓRCZOŚĆ:
- CZYHANIE NA BOGA, Warszawa 1918
-
SOKRATES TAŃCZĄCY, Warszawa 1920
-
PRACOWITA PSZCZÓŁKA. KALENDARZ ENCYKLOPEDYCZNO-INFORMACYJNY NA R. 1921 (współautorem był Słonimski), Warszawa 1921
-
SIÓDMA JESIEŃ, Warszawa 1922
-
WIERSZY TOM CZWARTY, Warszawa 1923
-
CZARNA MSZA. Z CYKLU SATANISTYCZNEGO, Warszawa 1925
-
TYSIĄC DZIWÓW PRAWDZIWYCH, Warszawa 1925
-
SŁOWA WE KRWI, Warszawa 1926
-
TAJEMNICE AMULETÓW I TALIZMANÓW, Warszawa 1926
-
POLITYCZNA SZOPKA CYRULIKA WARSZAWSKIEGO (współautorzy: Hemar, Lechoń, Słonimski), Warszawa 1927
-
RZECZ CZARNOLESKA, Warszawa 1929
-
SZOPKA POLITYCZNA (współautorzy: Hemar, Lechoń, Słonimski), Warszawa 1930
-
SZOPKA POLITYCZNA (współautorzy: Hemar, Lechoń i in.), Warszawa 1931
-
BIBLIA CYGAŃSKA I INNE WIERSZE, Warszawa 1933
-
JARMARK RYMÓW, Warszawa 1934
-
BAL W OPERZE, (powst. 1936, drukowany we fragmentach w różnych pismach, druk całości „Szpilki” 1946, wyd. osobne Warszawa 1982)
-
TREŚĆ GOREJĄCA, Warszawa 1936
-
LOKOMOTYWA. RZEPKA (WEDŁUG STAREJ BAJECZKI). PTASIE RADIO, Warszawa 1938
-
O PANU TRALALIŃSKIM I INNE WIERSZYKI, Warszawa 1938
-
SŁOŃ TRĄBALSKI, Warszawa 1938
-
ZOSIA SAMOSIA I INNE WIERSZYKI, Warszawa 1938
-
KWIATY POLSKIE, Warszawa 1949
-
CICER CUM CAULE, CZYLI GROCH Z KAPUSTĄ, Warszawa 1958
-
PEGAZ DĘBA, CZYLI PANOPTICUM POETYCKIE, Warszawa 1958
-
W OPARACH ABSURDU (współautor: Słonimski), Warszawa 1958
„Dzieła” t. 1-5, Warszawa, Czytelnik 1955-1964Wybory:
-
„Poezje”, Warszawa, Czytelnik 1956, posłowie: A. Międzyrzecki
-
„Wybór poezji”, Warszawa, PIW 1961, wybór: A. Słonimski
-
„Wiersze wybrane”, Wrocław, Ossolineum 1964 – BN I nr 184
-
„Wybór poezji”, Warszawa, Czytelnik 1965, wybór: R. Matuszewski
-
„Poezje wybrane”, Warszawa, LSW 1968, wybór i wstęp: J. W. Gomulicki
-
„Wiersze zebrane”, Warszawa, Czytelnik 1971, t. 1-2, opracowanie: A. Kowalczykowa
-
„Pisma zebrane” t. 1-4, Warszawa, Czytelnik 1986-1993 (opracowanie: A. Kowalczykowa, T. Januszewski, J. Stradecki, A. Bałakier)
-
„Nowy wybór poezji”, Warszawa, PIW 2002 (posłowie i nota edytorska: J. W. Gomulicki)